Posts Tagged ‘τράπεζες κριση δανεια’
«Στήριξη», « κατανόηση» και ξεπούλημα
«Στήριξη», « κατανόηση» και ξεπούλημα
Του Δημήτρη Μυ
Οι μεγάλες απάτες κατά κανόνα καλύπτονται πίσω από ωραίες λέξεις- φράσεις. Ας δούμε μερικές: «Μηχανισμός στήριξης». «Μνημόνιο κατανόησης». «Αξιοποίηση της Δημόσιας Περιουσίας». Αν θέλουμε να προσφέρουμε (ως δημοσιογράφοι) κάτι ουσιαστικό στην κοινωνία, είναι αρκετό ίσως, να αποφορτίσουμε της λέξεις από το θετικό τους πρόσημο και να τις προφέρουμε, όπως ακριβώς τις βιώνει ο κόσμος στην καθημερινότητά του.
«Μηχανισμός στήριξης» ή τοκογλυφικό νταλαβέρι. Πρόκειται για το χρήμα (110 δισεκατομμύρια) που πρόσφεραν- έντοκα– στην Ελλάδα οι Ευρωπαίοι Εταίροι και το ΔΝΤ προκειμένου, όπως λέει η κυβέρνηση «να συνεχιστεί η πληρωμή των μισθών και των συντάξεων».
Ισορροπία του τρόμου
του Δημήτρη Μυ
Δεδομένης και ομολογημένης– από τον πρωθυπουργό–της «περιορισμένης κυριαρχίας της χώρας» τίθεται ένα ενδιαφέρον ερώτημα: Η Ελλάδα είναι ελληνικό ή γερμανικό οικόπεδο; Μήπως (και) επί ελληνικού εδάφους διεξάγεται η αδυσώπητη μάχη των ισχυρών για κυριαρχία;
Κάποιες ειδήσεις περνούν στα ψιλά, ή εμφανίζονται με τέτοιον τρόπο που είναι εξαιρετικά δύσκολο να συνδυαστούν και να οδηγήσουν σε συμπεράσματα. Ας δούμε μερικές τέτοιες ειδήσεις:
Ρε μπας και απέτυχε το μνημόνιο;
Προφανώς αυτοί που σήμερα όψιμα φωνασκούν περί αποτυχίας της πολιτικής του μνημονίου το κάνουν για να κρυφτούν πίσω από τη σκόνη που σηκώνουν. Δεν μπορεί να ήταν τόσο βλάκες για να μην καταλάβουν το ολοφάνερο: Το μνημόνιο, η πολιτική που ήρθε να εφαρμόσει η κυβέρνηση του Γ. Παπανδρέου, δεν είχε στόχο τη διάσωση της οικονομικάς, αλλά την απορρύθμισή της και την παράδοση των πλουτοπαραγωγικών πόρων της χώρας στους δανειστές. Υπό αυτήν την έννοια, η πολιτική του μνημονίου είναι απόλυτα επιτυχημένη. Απλώς, όσοι την υποστήριξαν είναι είτε βλάκες, είτε μειοδότες. (Τι σημαίνει ο όρος εθνική μειοδοσία περιγράφεται επ ακριβώς στα ελληνικά λεξικά…)
Η «δημοκρατία» του 1%
Οι συνθήκες (κρίση) μας επιτρέπουν να ρίξουμε μια πιο προσεκτική ματιά στο «ιδανικό και δικαιότερο» μοντέλο διακυβέρνησης, την αντιπροσωπευτική δημοκρατία. Τώρα πια, οι διθύραμβοι για τα πλεονεκτήματά της είτε ακούγονται φάλτσα είτε δε μας αφορούν. Πόσοι εξακολουθούν να πιστεύουν ότι όλοι είμαστε ίσιοι απέναντι στο νόμο; Ότι υπάρχει διάκριση των εξουσιών; Ότι η κυβέρνηση που προκύπτει από την αβίαστη έκφραση της βούλησης των πολιτών λειτουργεί υπέρ των συμφερόντων του λαού; Μια ματιά στη μητρόπολη (ΗΠΑ) είναι διαφωτιστική.
Η ΔΕΗ και ο δείκτης της …ευτυχίας
Του Δημήτρη Μυ
Το «ζεστό» περιβάλλον υπό το φως κεριών μπορεί να είναι δείκτης ευτυχίας, όπως έχει προσδιορίσει τον όρο σε υπουργικό συμβούλιο ο ίδιος ο πρωθυπουργός. Αρκεί, βέβαια, να μην είναι η ΔΕΗ που κόβει το ρεύμα, αλλά η ρομαντική μας διάθεση…
Λεμονόκουπα. Στυμμένη!
Του Δημήτρη Μυ
Η νεοφιλελεύθερη «σοσιαλιστική» κυβέρνηση εξαντλεί το πολιτικό της (ζουμί) κεφάλαιο: Ψηφίζει τον προϋπολογισμό του ΔΝΤ (και των συναφών τοκογλυφικών λαμόγιων), αφού έχει ήδη ολοκληρώσει την εκθεμελίωση των εργασιακών σχέσεων. Σε ποιους είναι ακόμη χρήσιμη;
«Ζητείται ελπίς». Υπάρχει;
Το «δίκιο» του μαφιόζου
Οι μαφιόζοι , (οι αληθινοί ) έχουν εδώ και χρόνια το περίστροφο στο συρτάρι. Σπάνια το χρησιμοποιούν κι αν αναγκασούν δεν το κρατούν οι ίδιοι. Εχουν άλλους γι αυτές τις δουλιές: Μπάτσους, στρατούς ολόκληρους, μπράβους και άλλα κατακάθια. Οι μαφιόζοι τα λεφτά τους τα βγάζουν πια «με το νόμο». Δε φαντάζομαι πως υπάρχει κάποιος που διαφωνεί ότι ο νόμος είναι το «δίκιο» αυτού που μπορεί να το επιβάλλει. Στην προκειμένη περίπτωση της ελληνικής χρεοκοπίας, όπως σε κάθε περίπτωση χρεοκοπίας οπουδήποτε στη γη (Λατινική Αμερική, Ασία κλπ) εφαρμόζεται το δίκιο των μαφιόζων …
Το σκιάχτρο…
Από το Ποντίκι »
Το σκιάχτρο…
του Δημήτρη Μυ
Το (ελληνικό) χρέος είναι μια οικονομική πραγματικότητα (ή πρακτική αν προτιμάτε) την οποία οι πιστωτές (αγορές) αξιοποιούν για να κατασπαράξουν τον οφειλέτη εξ ολοκλήρου. Οι πιστωτές δεν γυρεύουν απλώς χρήμα. Αυτό το έχουν εισπράξει διπλό και τρίδιπλο με τα τοκογλυφικά επιτόκια. Αυτό που επιζητούν είναι αυτό ακριβώς που έχει αναλάβει να φέρει σε πέρας η ελληνική κυβέρνηση με τις περιβόητες διαρθρωτικές αλλαγές.
Το σύστημα και τα media
Δεν είναι μυστικό ότι τα media (παντού στον κόσμο) αποτελούν βασικό πυλώνα του συστήματος εξουσίας. Στην Ελλάδα αυτή η σχέση (media- συστήματος εξουσίας) είναι σε τέτοιο βαθμό διαπλεκόμενη που πολλές φορές είναι αδύνατο να διακρίνει κανείς αν ο/η τάδε τηλεσχολιαστής είναι δημοσιογράφος ή κυβερνητικός εκπρόσωπος. Το ίδιο – σε γενικές γραμμές– συμβαίνει και στον Τύπο. Το mediako σύστημα εξουσίας, κατέβαλε κάθε δυνατή προσπάθεια για να βοηθήσει την κυβέρνηση να προχωρήσει και να επιβάλλει την πολιτική του μηχανισμού στήριξης του μνημονίου και του ΔΝΤ. Τώρα βέβαια που έχουν σφίξει οι κ@λοι και οι συνέπειες αυτών των επιλογών γίνονται δυσβάσταχτες για την πλειοψηφία της κοινωνίας, τα ελληνικά media (και κάποια προσβεβλημένα στελέχη τους) προσπαθούν να αποστασιοποιηθούν. Είναι μάλλον αργά. Ο ελληνικός Τύπος, στην συντριπτική του πλειοψηφία λειτούργησε (μεταπολιτευτικά) ως στυλοβάτης (επ αμοιβή και μάλιστα χοντρή) ενός συστήματος εξουσίας το οποίο καταρρέει. Όσο κι αν προσπαθήσει να διαχωρίσει τη θέση του δε θα το καταφέρει. Θα πληρώσει (ήδη πληρώνει με τη μείωση των κυκλοφοριών και τη γενικότερη απαξίωση που δημοσιογραφικού «λειτουργήματος») το κόστος που του αναλογεί.
Τα γραπτά μένουν…
Τα γραπτά μένουν και μερικές φορές αξίζει τον κόπο να ξανα-διαβαστούν. Υπενθυμίζουμε λοιπόν, κάποια κείμενα του blog που από τον Φλεβάρη του 2010 περιέγραψαν αυτό που μας συνέβη…
Προπέτασμα καπνού
Η παραπλάνηση είναι πανάρχαια, αναλλοίωτη και απαραίτητη τακτική σε κάθε πόλεμο όποια μορφή κι αν αυτός έχει. Οι παραπλανητικές κινήσεις όταν είναι πετυχημένες αργούν να γίνουν αντιληπτές. Κι όταν γίνουν αντιληπτές είναι πια αργά για να αντιμετωπιστεί η πραγματική επίθεση που κατά κανόνα καλύπτουν. Η έκρηξη στο γραφείο Χρυσοχοίδη, για παράδειγμα, προσφέρει ένα καλό παράδειγμα για να αναλογιστεί και να προσπαθήσει να διακρίνει κανείς που βρίσκεται το πεδίο της μάχης, ποιοι είναι οι αντίπαλοι, ποιος επιτίθεται, ποιοι καλούνται να πολεμήσουν για τους ίδιους, τα παιδιά τους, τον τόπο τους…
Το ξεπούλημα της ελληνική «αποικίας»
Η Ελλάδα, καθώς δανείζεται μόνο και μόνο για να πληρώνει τόκους παλαιότερων δανείων, έχει «βαρέσει κανόνι». Οι πιστωτές της έχουν ήδη ξεκινήσει τη διαδικασία της (αναδιάρθρωσης του χρέους) ελεγχόμενης χρεοκοπίας. Με άλλα λόγια, η εκποίηση ελληνικής δημόσιας περιουσίας υπέρ των πιστωτών βρίσκεται σε πλήρη εξέλιξη.
Η Ελλάδα στο ΔΝΤ και το τέλος της Γερμανικής ισχύος
Ακούμε ότι υπερκαλύφθηκε η ανάγκη του ελληνικού δημοσίου για δανεικά ύψους 1,2 δισ. ευρώ κατά τη δημοπρασία εντόκων γραμματίων διάρκειας 52 και 26 εβδομάδων που πραγματοποιήθηκε την Τρίτη 13 Απριλίου. Πρόκειται, να σημειωθεί για την πρώτη δημοπρασία που πραγματοποιείται μετά τη συμφωνία για τη χορήγηση δανείου στην Ελλάδα από Ευρωζώνη και ΔΝΤ, η οποία πανηγυρίστηκε από τα ελληνικά media λες αποτελούσε την επιτυχή διέξοδο από την κρίση.Μια ματιά ωστόσο στους αριθμούς που περιγράφουν τα επιτόκια του τελευταίου βραχυπρόθεσμου δανεισμού οδηγεί σε οδυνηρά συμπεράσματα:
Κυβέρνηση Goldman Sachs
Προφανώς δεν είναι τυχαίο ότι η απόφαση για ενεργοποίηση του πακέτου στήριξης της ελληνικής οικονομίας στην οποία… κατέληξαν οι Ευρωπαίοι Εταίροι λήφθηκε μια μέρα μετά την αποκάλυψη του εσωτερικού εγγράφου της Goldman Sachs, σύμφωνα με το οποίο η Ελλάδα δεν είναι σε θέση να αντιμετωπίσει τα οικονομικά της προβλήματα. Με τον τρόπο αυτό απαντήθηκε επιτέλους και το παλαιό ερώτημα αναφορικά με το ποιος κυβερνά αυτόν τον τόπο και όχι μόνο:Η Goldman Sachs. Πολύ σύντομα, απ ότι φαίνεται, θα δούμε και μια κυβέρνηση- μαριονέτα της, καθώς η παρούσα, αφού ολοκληρώσει τη βρώμικη δουλειά δε θα μπορέσει να σταθεί…
O βρόγχος σφίγγει
Οι καπιταλιστές μπορεί τελικά να είναι ικανοί να πουλήσουν μέχρι και το σχοινί που θα τους κρεμάσουν, ωστόσο –και προς το παρόν τουλάχιστον– η θηλιά είναι περασμένη στον δικό μας λαιμό. Ήδη οι δημόσιοι υπάλληλοι το ένιωσαν. Οι απασχολούμενοι στον ιδιωτικό τομέα αναμένουν τη σειρά τους. Ολοι οι εργαζόμενοι της χώρας, όσοι σωθούν τελικά από την ανεργία που θα καλπάσει με ασύλληπτους ρυθμούς μέχρι τον ερχόμενο χειμώνα, θα «προσφέρουν» στις αγορές το 30 με 40% από το σημερινό τους εισόδημα.
Δου Νου Του ρε… τι σου ζητάνε;
Επιβάλλετε να ρίξουμε μια ματιά πίσω από τις γραμμές των αποφάσεων και κυρίως πίσω από τη σκόνη που σηκώνουν πανηγυρίζοντας οι κυβερνήτες μας και οι αλαλάζοντες «συνεργάτες» τους στα media, στην προσπάθεια τους να μας πείσουν πως στη Σύνοδο της Ευρωπαϊκής Ενωσης «σωθήκαμε». Τα ψέματα και η σύγχυση δεν μπορούν να κρύψουν την οδυνηρή πραγματικότητα, για την οποία θα πρέπει να προετοιμαστούμε. Καλό θα είναι λοιπόν να αποκωδικοποιήσουμε αυτές τις αποφάσεις και να προετοιμαστούμε για να αντιμετωπίσουμε τα δύσκολα που έρχονται:
η εποχή του φόβου
Ζούμε στην εποχή του φόβου, από τον οποίο μπορούμε να απαλλαγούμε μόνο πολεμώντας για έναν καλύτερο κόσμο. Ο κόσμος μας από το 2001 χορεύει στους ρυθμούς της τρομοκρατίας– αντιτρομοκρατίας. Είδαμε live τα αιματηρά χτυπήματα στη Νέα Υόρκη, Ουάσιγκτον, Μαδρίτη, Λονδίνο, Βομβάη. Εξοικειωθήκαμε με την καταστολή σε παγκόσμιο επίπεδο (Γκουαντανάμο, τρομονόμοι, εισβολές σε Ιράκ, Αφγανιστάν, νέοι πόλεμοι των άστρων και εξοπλισμοί). Το κερασάκι στην τρομακτική τούρτα της εποχής μας ονομάζεται παγκόσμια οικονομική κρίση. Ηδη έχουμε αντιληφθεί πως δεν υπάρχουν «αιώνιες σταθερές» ευημερίες…
Όχι άλλο χρήμα στους κλέφτες
Πολλά μπορεί να πει κανείς για την Ελλάδα, για τον τρόπο που λειτουργεί το κράτος, για την κυριαρχία της τσαπατσουλιάς, της πολιτικής αγυρτείας, της λαμογιάς και της αφασίας. Όλα αυτά ωστόσο, δίνουν μόνο τη μισή εικόνα- εξήγηση για την οικονομική της χρεοκοπία. Η άλλη μισή πρέπει να αναζητηθεί στο τρόπο που λειτουργεί η αγορά. Εκεί που κυριαρχούν τα πραγματικά μεγάλα λαμόγια, οι βδέλλες και τα βαμπίρ της παγκόσμιας οικονομίας.
Ελλάς η… τριτοκοσμική
Οι ψευδαισθήσεις, περί της «ισχυρής Ελλάδας» των εντυπωσιακών ρυθμών ανάπτυξης η οποία παίζει «σημαντικό ρόλο» στα Βαλκάνια και η οποία είναι αιώνια «εξασφαλισμένη με το ευρώ» που συστηματικά καλλιεργήθηκαν τα τελευταία χρόνια πολλαπλασίασαν την έκπληξή μας και τους φόβους μας από τη «ξαφνική» κατάρρευση της δανεισμένης ευημερίας μας. Σε τέτοιες στιγμές, το σημαντικότερο που μπορεί να πράξει κανείς είναι να βρει τη δύναμη να κοιτάξει την πραγματικότητα. Ας δούμε, λοιπόν, πως έχουν τα πράγματα.
Εγγυήσεις; ποιες εγγυήσεις
Τεράστια η τρύπα των τραπεζών δεν καλύπτεται με «εγγυήσεις»
«Η διαδικασία μέσω της οποίας οι τράπεζες παράγουν χρήματα είναι τόσο απλή , που το μυαλό την αποστρέφεται» υποστήριξε σε κάποιο κείμενό του ο Τζον Κένεθ Γκάλμπρεϊθ.
Ισως λοιπόν, λόγω αυτής της «αποστροφής» δικαιολογημένα δυσκολευόμαστε να κατανοήσουμε όλα ή κάποια από αυτά που ακούμε τον τελευταίο καιρό για τα προβλήματα του χρηματοπιστωτικού προβλήματος παγκοσμίως και στην Ελλάδα ειδικότερα.
Εκνευριστικά… απλό
Ας ξεκινήσουμε λοιπόν από αυτό το «απλό»: Οι τράπεζες κερδίζουν πουλώντας και αγοράζοντας χρήμα. Προφανώς στόχος τους είναι να αγοράζουν φτηνά και να πωλούν ακριβά.
Αυτός είναι ίσως ένας ακόμη λόγος αποστροφής ειδικά όσων είναι κατά κανόνα υποχρεωμένοι να αγοράζουν (δανείζονται) χρήμα από την τράπεζα. Ανάλογη αποστροφή προκαλείται και σε όσους πωλούν (καταθέτουν) στην τράπεζα καθώς διαπιστώνουν το περιθώριο κέρδους που έχει η τράπεζα από την αγοροπωλησία του ίδιου ακριβώς «προϊόντος». Του χρήματος. Δικαιολογημένη υπό αυτές τις συνθήκες η αποστροφή του κοινού νου από την «απλή λογική» των κανόνων που επιτρέπουν στην τράπεζα το ίδιο προϊόν (χρήμα) να το αγοράζει φτηνά και να το πουλά ακριβά, κάποιες μάλιστα φορές όπως στην παρούσα οικονομική κρίση, πανάκριβα.
Από την οπτική γωνία της τράπεζας λοιπόν
· Οι καταθέσεις των πελατών της εγγράφονται στα «έξοδά» της, καθώς πρόκειται για την από μέρους της αγορά χρήματος
· Αντίθετα οι χορηγήσεις (δάνεια) προς τους πελάτες της εγγράφονται στα έσοδα, αφού πρόκειται για το χρήμα που η τράπεζα πουλά.
«παράλογη» πρακτική
Σήμερα, εν μέσω της κρίσης, παρακολουθούμε μια πρακτική των εμπορικών τραπεζών που με πρώτη ματιά φαίνεται «παράλογη». Την ίδια στιγμή που οι Κεντρικές Τράπεζες μειώνουν τα επιτόκια οι εμπορικές τράπεζες διεθνώς και ειδικότερα οι ελληνικές έχουν επιδοθεί σε μια άνευ προηγουμένου πλειοδοσία στην τιμή των επιτοκίων. Δηλαδή οι τράπεζες αυξάνοντας τα επιτόκια ουσιαστικά αυξάνουν τη τιμή που οι ίδιες αγοράζουν το χρήμα. Αυξάνουν δηλαδή τα έξοδά τους.
Στην ελληνική πιάτσα η εικόνα είναι σε γενικές γραμμές η ακόλουθη:
· Καμία τράπεζα δε θέλει να χάσει λεφτά πελατών της και προσπαθεί να προσελκύσει νέες καταθέσεις, προσφέροντας 6 με 7,50% επιτόκιο. Η πλειοδοσία μεταξύ των τραπεζών εντείνεται καθώς βρισκόμαστε στο τελευταίο δίμηνο του χρόνου, τελευταία ευκαιρία για εγγραφή ικανοποιητικών δεικτών στους ισολογισμούς.
· «Μαζεύοντας» το χρήμα που κυκλοφορεί στην πιάτσα σε ακριβή τιμή, οι τράπεζες θα το πωλήσουν πολύ ακριβότερα. Ενδεικτικές τιμές επιτοκίων στην ελληνική τραπεζική αγορά: στέγη: 70% αξίας ακινήτου πάνω από 6,50% για 200.000
Επιχειρηματικά δάνεια (μικρομεσαίες 2,5 εκ τζίρο) (από 8,5- 11,5%)
καταναλωτικά: (από 12- 16%)
κάρτες: (16- 20%)
που πήγε το χρήμα
Προφανώς αυτήν την εποχή το χρήμα είναι δυσεύρετο και για αυτό το λόγο αναγκάζεται η τράπεζα να το αγοράζει πανάκριβα. Τι όμως είναι αυτό που ξαφνικά «εξαφάνισε» και ταυτόχρονα ακρίβυνε το χρήμα;
Η αναζήτηση της απάντησης σχετίζεται με τις πολιτικές επιλογές που υιοθέτησαν οι ηγέτιδες δυνάμεις της παγκοσμιοποίησης. Στη βάση αυτών των επιλογών διαμορφώθηκαν οι κανόνες του χρηματοπιστωτικού συστήματος με τους οποίους λειτουργούν οι τράπεζες τις τελευταίες δεκαετίες. Ειδικότερα μετά το τέλος του διπολισμού και την επικράτηση της αμερικανικής μονοκρατορίας η «υπεραισιοδοξία» του νεοφιλελευθερισμού για τις ρυθμιστικές ικανότητες του «αόρατου χεριού της αγοράς» ανέτρεψαν «παρωχημένα» τραπεζικά αξιώματα. Ένα από αυτά ήταν ο λόγος μεταξύ καταθέσεων και χορηγήσεων.
Σύμφωνα λοιπόν με αυτόν τον «χρυσό κανόνα» κάθε τράπεζα για π.χ. 70 ευρώ χορηγήσεις (δάνεια που έδινε) θα έπρεπε να διατηρεί 100 ευρώ αποθεματικά.
Μέσα στο κλίμα της φρενήρους παγκόσμιας ανακατάταξης μετά το τέλος του διπολισμού ολόκληρος ο κόσμος στην κυριολεξία έμαθε να ζει και να κινείται με δανεικά. Συνέπεια της νέας παγκοσμιοποιημένης πραγματικότητας και η αλλαγή του λογιστικού λόγου που προαναφέραμε.
· Σήμερα μόνο δύο ελληνικές τράπεζες διαθέτουν αποθεματικά μεγαλύτερα των υποχρεώσεών τους. Της μιας οι υποχρεώσεις ανέρχονται στο 80% και της άλλης στο 90% των αποθεματικών τους. Οι υπόλοιπες ελληνικές τράπεζες βρίσκονται μεταξύ του 120 και 150%. Δηλαδή, τα διαθέσιμα είναι 100 και οι υποχρεώσεις από 120 μέχρι 150 κατά μέσο όρο.
Στο σημείο αυτό θα πρέπει να σημειώσουμε ότι ο ευρωπαϊκός μέσος όρος είναι ακόμη χειρότερος και κινείται στο 170%
Πουλούσαν αέρα
Απλοποιώντας όσο αυτό είναι δυνατό τα όσα είπαμε περί του λόγου μεταξύ αποθεματικών και χορηγήσεων των τραπεζών καταλήγουμε σε ένα προφανές από τους αριθμούς συμπέρασμα:
· Οι τράπεζες πουλούσαν (δάνειζαν) χρήμα που δεν διέθεταν στα αποθεματικά τους. Πουλούσαν, δηλαδή, αέρα ο οποίος «φούσκωνε» το παγκόσμιο χρηματοπιστωτικό σύστημα με προσδοκίες.
Περιγράφοντάς τα παραπάνω με μια εικόνα είναι σαν να καλείται η πραγματική οικονομία να φυσά με όλες της τις δυνάμεις για να διατηρηθεί το παγκόσμιο αερόστατο σε πτήση. Όμως, κάποια στιγμή έρχεται η «κόπωση». Ισως και οι πιστωτές…
Αναγκαία παρένθεση
Δεν είναι μυστικό ότι οι ΗΠΑ κυριαρχούν σ αυτό που ονομάζουμε παγκόσμιο χρηματοπιστωτικό σύστημα. Η κυριαρχία τους εκφράζεται από τη δυνατότητα που είχαν, μετά το τέλος του β παγκοσμίου πολέμου αλλά και μετά την κατάρρευση της Σοβιετικής Ενωσης να διαμορφώνουν και να επιβάλουν στους υπόλοιπους τους κανόνες του παγκόσμιου οικονομικού παιχνιδιού. Οι θεσμοί του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου, της Παγκόσμιας Τράπεζας, του Παγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου, ελέγχονται σε μεγάλο βαθμό από την Ουάσιγκτον.
Ο έλεγχος του παιχνιδιού επέτρεψε μέχρι τώρα στις ΗΠΑ να μετακυλά μέρος των δαπανών και εξόδων της στον υπόλοιπο κόσμο. Όμως η υπερδύναμη τα τελευταία ειδικά χρόνια κατασπατάλησε ασύλληπτους σε μέγεθος πόρους, δανεισμένους σε μεγάλο βαθμό από τον υπόλοιπο κόσμο, προκειμένου να εδραιώσει την αυτοκρατορική της ισχύ. Τα 10 τρισεκατομμύρια δολάρια εξωτερικό χρέος περιγράφουν το «άνοιγμα» της Ουάσιγκτον. Ένα άνοιγμα που δεν είναι απ ότι φαίνεται διατεθειμένοι να το μοιραστούν μαζί της ούτε οι στενότεροι των συμμάχων της.
Διατραπεζική αγορά
Όπως είπαμε ένας τρόπος για να «αγοράσει» χρήμα η τράπεζα είναι οι καταθέσεις των πελατών της. Ενας ακόμη είναι να προσφύγει σε άλλη τράπεζα.
Ο δανεισμός μεταξύ τραπεζών γίνεται με βάση «ανοιχτές γραμμές» που διατηρούν μεταξύ τους. Οι «γραμμές» αυτές ουσιαστικά είναι αξιολογήσεις συγκεκριμένων στοιχείων και μεγεθών που κάνει η μια τράπεζα για την άλλη. Από τις αξιολογήσεις προκύπτει το ύψος της αλλά και το κόστος της πίστωσης.
Οσο το σύστημα λειτουργούσε στην διατραπεζική αγορά οι τράπεζες μπορούσαν καθημερινά και εύκολα να καλύψουν τις ανάγκες τους. Όταν «ακούστηκαν» τα κανόνια των μεγάλων αμερικανικών τραπεζών το σύστημα μπλόκαρε καθώς η «πίστη» δέχτηκε ισχυρότατος πλήγμα.
Σήμερα, για παράδειγμα, μια ευρωπαική τράπεζα που θα μπορούσε να δανείσει μια άλλη με 5,5% προτιμά να προσφέρει τα διαθέσιμα κεφάλαια στην Ευρωπαική Κεντρική Τράπεζα με 3,25%.
Το πρόβλημα των ελληνικών τραπεζών
Η ΕΚΤ είναι σήμερα μέσα στην κρίση η βασική «δεξαμενή» απ όπου οι τράπεζες μπορούν να αντλήσουν κεφάλαια. Το διαθέσιμο χρήμα ωστόσο είναι ελάχιστο σε σχέση με τις ανάγκες των τραπεζών και «μοιράζεται» με βάση την πιστοληπτική ικανότητα της τράπεζας αλλά κυρίως της χώρας προέλευσής της.
Με άλλα λόγια οι ελληνικές τράπεζες πληρώνουν το έτσι κι αλλιώς δυσεύρετο χρήμα στην ευρωπαική αγορά μέχρι και 405 ακριβότερα απ ότι το πληρώνουν οι Γερμανικές τράπεζες, για παράδειγμα.
Ο φαύλος κύκλος
Η αναζήτηση χρήματος για τις ελληνικές τράπεζες ολοκληρώνεται με τον άκρατο και πανικόβλητο ανταγωνισμό στο εσωτερικό. Αφού είναι εξαιρετικό δύσκολο να βρεθεί χρήμα στη διατραπεζική αγορά, συνεχίζεται το κυνήγι με την προσφορά υψηλών επιτοκίων για καταθέσεις. Όμως, όπως είπαμε, υψηλά επιτόκια σημαίνει για τις τράπεζες μεγαλύτερα έξοδα…
Οι ελληνικές τράπεζες, στην παρούσα φάση εμφανίζονται πρόθυμε να πληρώσουν ακριβά το χρήμα προκειμένου να καλύψουν την τρύπα στο αποθεματικό τους. Ενώ, λοιπόν, αγοράζουν ακριβά, περιορίζουν τις χορηγήσεις, δημιουργώντας τεράστια προβλήματα στην «πραγματική οικονομία».
Η δυσκολία χρηματοδότησης των επιχειρήσεων ξεκινά την αλυσιδωτή αντίδραση η οποία τελικά τινάζει στον αέρα το πορτοφόλι των πολιτών οι οποίοι αδυνατούν όχι απλώς να συνεχίσουν την επί πίστωση κατανάλωση, αλλά να ικανοποιήσουν τις δανειακές υποχρεώσεις που έχουν ήδη αναλάβει.
«Μαύρο σενάριο»
Με δεδομένο ότι το σύνολο των καταθέσεων στις ελληνικές τράπεζες φτάνει τα 200 δισεκατομμύρια ευρώ, αντιλαμβάνεται κανείς τι μπορεί να σημάνει η κατάρρευση του τραπεζικού συστήματος. Το ταμείο εγγυήσεων των ελληνικών καταθέσεων ήταν κοντά στο 1 δισεκατομμύριο ευρώ πριν το ξέσπασμα της κρίσης. Τώρα ορίζεται στα 5 δισεκατομμύρια. Είναι προφανές ότι οι εγγυήσεις του συνόλου των καταθέσεων από την ελληνική κυβέρνηση, βασίζεται στην ελπίδα, εκτίμηση ή ευχή ότι το σύστημα θα αντέξει. Γιατί αν δεν αντέξει, απαιτούνται 2,5 προϋπολογισμοί…
Skakistis's Weblog 